|
دانشگاه امام صادق علیه السلام دانشگاه روزانه غیردولتی و بدون اخذ شهریه(در حکم دولتی) است و از زیرمجموعه‌های جامعه الامام الصادق علیه السلام است.[۱] سیستم آموزشی این دانشگاه ترکیبی از علوم جدید و علوم حوزوی است. هدف از تأسیس این دانشگاه، تربیت دانش‌آموختگانی با توانایی علمی بالا در یکی از رشته‌های نوین دانشگاهی همراه با دانش دینی برای مدیریت کشور در سمت‌های کلیدی و اصلی جمهوری اسلامی اعلام شده‌است.[۲] این دانشگاه به نام «مرکز مطالعات مدیریت ایران» قبل از انقلاب ۱۳۵۷ ایران، شعبهٔ مطالعات مدیریت دانشگاه هاروارد بوده که توسط دو نفر از کارآفرینان مشهور زمان، یعنی حبیب لاجوردی و محمدتقی برخوردار، برای تربیت نسل جدید مدیران و کارشناسانی که با علوم روز دنیاَ آشنا باشند، شکل گرفت. این مؤسسه غیردولتی بود و به صورت هیئت امنایی که متشکل از دوازده کارآفرین و مدیر صنعتی برجسته بود اداره می‌شد. پس از وقوع انقلاب، اموال و کارخانجات افرادی همچون حبیب لاجوردی و محمدتقی برخوردار و برخی دیگر از اعضای هیئت امنای آن توسط انقلابیون مصادره شد و مؤسسه «هاروارد» تصرف و نام آن به «امام صادق» تغییر پیدا کرد، و مدیریت آن نیز به محمدرضا مهدوی کنی داده شد.[۳][۴][۵] تا اواسط سال ۱۳۹۳ ریاست این مجموعه بر عهدهٔ محمدرضا مهدوی کنی بود. پس از درگذشت محمدرضا مهدوی کنی، فرزندش محمدسعید مهدوی کنی طی یک دوره موقت ۳ ساله و تا ۱۷ مهرماه ۱۳۹۷ ریاست این دانشگاه را بر عهده داشت.[۶] در تاریخ ۱۷ مهرماه ۱۳۹۷ بنا بر تصویب هیئت امناء طی حکمی از سوی صادق لاریجانی رئیس هیئت امناء، حسینعلی سعدی برای یک دوره سه ساله به عنوان رئیس دانشگاه امام صادق تعیین شد.[۷] وی هم‌اکنون ریاست این دانشگاه را بر عهده دارد. دانشگاه امام صادق یک دانشگاه روزانه غیردولتی و بدون اخذ شهریه(در حکم دولتی) است که هزینه‌های خود را از سرمایه‌گذاری‌های هلدینگ جامعه الامام الصادق و مجموعه کارخانجات نساجی جامعه، کارخانه داروسازی حیان، پاساژ نور و میلاد نور در تهران، کمک‌های دولتی و تعدادی از بازاری‌های تهران تأمین می‌کند.[۸] اگرچه این دانشگاه در وزارت علوم غیرانتفاعی محسوب می‌شود، اما هیچ گونه شهریه‌ای از دانشجویان خود دریافت نمی‌کند و امکانات رفاهی مانند خوابگاه در واحد برادران رایگان است هزینه‌های تغذیه آن نیز به میزان سایر دانشگاه‌های دولتی است. این دانشگاه طی چند سال با سطح‌بندی دانشجویان مقطع دکتری، از برخی از آنان که در ارزشیابی علمی رتبه «ب» یا «ج» کسب می‌کردند شهریه تحصیلی دریافت می‌کرد.[۹] که به خاطر این شهریه‌های سنگین مورد انتقاد دانشجویان قرار گرفت که در نهایت از سال ۱۳۹۶ اقدام به پذیرش دانشجویان دکتری به صورت رایگان و تنها در گروه «الف» نمود.[۱۰][۱۱] |
||||||||||||||||||||||||||
پیشینهدر سال ۱۳۴۸، حبیب لاجوردی، از مدیران و کارآفرینان آن زمان، تصمیم به ایجاد و اداره مرکز مطالعات مدیریت ایران برای تربیت مدیران کارآمد در تمامی زمینه‌های اقتصادی و صنعتی با همکاری دانشگاه هاروارد گرفت و «مرکز مطالعات مدیریت ایران» تأسیس شد و دروس حوزه مطالعات مدیریت با نظارت استادان دانشگاه هاروارد در آن تدریس می‌شد. محمدتقی برخوردار نیز که به عنوان پدر صنایع خانگی ایران شناخته می‌شد، همچون حبیب لاجوردی به مسئله مدیریت توجه بسیار داشت و او نیز نقش مهمی در بنیانگذاری نهاد دانشگاه هاروارد در ایران داشت. برخوردار همچنین دارای یک کرسی در هیئت امنای این دانشگاه بود.[۴][۱۲] به علاوه، دوازده نفر از افراد برجسته اقتصادی ایران از جمله سیاوش ارجمند (گروه صنعتی ارج)، هدایت‌الله بهبهانی (شرکت صنعتی جنرال)، حسن خسروشاهی (گروه صنعتی مینو)، محمود رضایی (شرکت مس سرچشمه)، عبدالعلی فرمانفرماییان (نفت پارس) عضو هیئت امنای این دانشگاه بودند. در این مرکز و بر اساس برنامه درسی فشرده، بر روی ۶۰۰ موضوع در حوزه‌های مختلف مدیریتی با حضور اساتید ایرانی و اساتید دانشگاه هاروارد بحث می‌شد. بیشتر این بحث‌های به زبان انگلیسی بود.[۵] این دانشگاه تا وقوع انقلاب اسلامی، توانست چند گروه دانش‌آموخته در حوزه مدیریت تحویل دهد.[۴] پس از وقوع انقلاب اسلامی، در جریان مصادره اموال و دارایی‌ها، تمامی اموال، کارخانه‌ها و شرکت‌های مربوط به ۵۳ صاحب سرمایه و صنعت، از جمله خاندان لاجوردی و محمدعلی برخوردار، و همچنین از اعضای هیئت امنا مانند برادران ارجمند، برداران رضایی، خاندان خسروشاهی و عبدالعلی فرمانفرماییان توسط انقلابیون مصادره شد. اعضای خاندان لاجوردی نیز، از جمله حبیب، به علت حملات گروه‌های انقلابی، ناگزیر ایران را ترک کردند.[۱۳][۵] با وقوع انقلاب، دانشگاه امام صادق به عنوان نخستین دانشگاهی که پس از انقلاب ۱۳۵۷ ایران و در دوره انقلاب فرهنگی شکل گرفته، در سال ۱۳۶۱ با تصرف مؤسسه «هاروارد» و تغییر نام آن به «امام صادق»، تغییر هیئت امنا و اساتید و ساختار درسی و آموزشی آن، و همچنین دادن مالکیت آن به خانوانده کنی، شروع به کار کرد.[۱۴][۳] در واقع این دانشگاه امام صادق در همان نهادی است که قبل از انقلاب به دانشگاه هاروارد تعلق داشت.[۱۵] ساختمان دانشگاه توسط «مهندسین مشاور عبدالعزیز فرمانفرمائیان و همکاران» به سرپرستی نادر اردلان طراحی شده‌است.[۱۶] |
|||||||||||||||||||||||||||
اهدافقبل از انقلاب ۱۳۵۷ ایران در حکومت پهلوی، ایدهٔ تشکیل یک دانشگاه اسلامی در مباحثه‌های روحانیونی چون مرتضی مطهری، محمد بهشتی، محمد جواد باهنر، محمد رضا مهدوی کنی و سید محمود طالقانی و دیگران تشکیل شد.[۱۷] که بعد از انقلاب زمینه انجام این اندیشه هموار گشت تا نهایتاً در سال ۱۳۶۱ و در حین اجرای انقلاب فرهنگی تأسیس شد. هدف از تأسیس دانشگاه امام صادق، فراهم آوردن محیطی به منظور تحقیق حول علوم اجتماعی و انسانی با توجه به مبانی اسلامی و در کنار آن تربیت اشخاص متخصص و متعهد برای حل مسائل مبتلا به کشور پس از انقلاب ۱۳۵۷ بود. پس از ملاقات مسئولین، استادان و دانشجویان دانشگاه با رهبر جمهوری اسلامی در سال ۱۳۸۴ و تأکید وی بر این که وظیفه این دانشگاه تولید علم است، اهداف دانشگاه تغییر محسوسی کرد، تا جایی که شعار «تربیت اسلامی و مرجعیت علمی» به عنوان شعار دانشگاه انتخاب شد. در سال ۱۳۹۳، این شعار به شعار کوتاه‌تر «دانشگاه اسلامی مرجع» تغییر کرد.[۱۸] |
|||||||||||||||||||||||||||
هیئت امنا و هیئت مؤسساعضای هیئت مؤسس دانشگاه:محمدرضا مهدوی کنی، سید علی خامنه‌ای، محمد امامی کاشانی، ابراهیم امینی، محمدعلی نوید، سید رحیم خانیان، حسینعلی منتظری، نوری همدانی، معینی، محمد یزدی و ابراهیم اسرافیلیان بودند. مطابق با اساسنامه اولیه دانشگاه، حسینعلی منتظری، ریاست عالیه این دانشگاه را بر عهده داشت اما پس از ماجرای خلع وی از جانشینی رهبر انقلاب اسلامی، از این سمت استعفا داد و مسوولیت هیئت امنا بر عهده محمدرضا مهدوی کنی گذاشته شد و وی به همراه تنی چند از اعضای هیئت مؤسس هیئت امناء جامعه‌الامام الصادق را بر عهده گرفت.[۱۹] همچنین دیگر اعضای هیئت امنای این دانشگاه علی مشکینی و محمدرضا مهدوی کنی بوده‌اند که به ترتیب در سال‌های ۱۳۸۷ و ۱۳۹۳ فوت کرده‌اند.[۲۰] در سال ۱۳۹۴ با دستور سید علی خامنه‌ای اعضای هیئت امنای جدید به صورت زیر انتخاب شدند: محمدباقر باقری کنی، صادق لاریجانی، سید احمد علم‌الهدی، محمدسعید مهدوی کنی، احمد واعظی، سید عباس موسویان، سیدمصطفی میرلوحی، عباس حقانی، سید علا میرمحمدصادقی، علی رضائیان و محمدهادی همایون.[۲۱] |
|||||||||||||||||||||||||||
رشته‌های تحصیلیپردیس برادران
پردیس خواهران
|
|||||||||||||||||||||||||||
پذیرش دانشجواز ویژگی‌های این دانشگاه شیوه گزینش داوطلبان تحصیل در این دانشگاه است. پس از عبور از مرحله آزمون کتبی که از راه کنکور سراسری صورت می‌پذیرد، واحد گزینش دانشگاه با توجه به معیارهای دینی، علمی، اخلاقی و سیاسی اقدام به گزینش دانشجویان می‌نماید. این مرحله از گزینش، علاوه بر مصاحبه حضوری، شامل تحقیق میدانی از محل سکونت داوطلب و بررسی سوابق سیاسی، فرهنگی و اجتماعی وی نیز می‌شود. به‌طور کلی گزینش دانشگاه، سه معیار را در پذیرش دانشجو لحاظ می‌کند:
|
|||||||||||||||||||||||||||
ویژگیهادانشجویان این دانشگاه در کنار مباحث علمی ملزم به فراگیری جدی زبان‌های انگلیسی در قالب ۲۴ واحد آموزشی و هم چنین مکالمه عربی در قالب ۱۶ واحد آموزشی بسته به رشتهٔ تحصیلی خود مازاد بر ۱۶ آموزشی واحد قواعد عربی می‌باشند.[۲۲] از ابتدای تأسیس دانشگاه، بخش قابل توجهی از مجموعه دروس کلیه رشته‌های دانشگاه به دروس حوزوی و معارف اسلامی اختصاص یافت؛ یعنی کلیه دانشجویان این دانشگاه علاوه بر دروس تخصصی رشته‌های خود، درس‌هایی همچون قواعد عربی، فقه، اصول فقه، تدبر و تفسیردر قرآن کریم، فلسفه، اخلاق، اندیشه اسلامی (با محوریت کتب مرتضی مطهری) را نیز می‌خوانند. وجود این واحدها، باعث کاهش دروس تخصصی رشته‌های دانشگاه نشده‌است بلکه با توجه به این مسئله، در مجموع حجم دروس تدریس شده در دانشگاه به‌طور معمول حدود هشتاد واحد از رشته‌های مشابه در دیگر دانشگاه‌ها بیشتر است. بر این اساس تمام رشته‌های این دانشگاه دارای رویکرد تلفیقی میان‌رشته‌ای (Interdisciplinary) هستند که در آن‌ها تلاش می‌شود میان معارف اسلامی و یک دانش تخصصی در حوزه علوم انسانی تلفیق صورت پذیرد. این دانشگاه تعهدی از بابت ارائه شغل مناسب به دانشجویانش نمی‌دهد، گرچه به علت غیرانتفاعی بودن دانشگاه و در عین حال عدم دریافت شهریه از دانشجویان، در صورت صلاحدید دانشگاه، فارغ‌التحصیلان ملزم به پذیرش شغل پیشنهادی دانشگاه خواهند بود. با این حال، چنین الزامی عملاً رخ نمی‌دهد. مقررات آموزشی و انضباطی در این دانشگاه، خصوصاً پردیس خواهران آن، به صورت بسیار جدی، دقیق و سختگیرانه اجرا می‌شود.[نیازمند منبع] محل تحصیل آقایان و بانوان در این دانشگاه کاملاً مجزا و متفاوت است. قدسیه سرخه ای همسر رئیس سابق دانشگاه، ریاست پردیس خواهران این دانشگاه را بر عهده دارد. دانش آموختگان مرد از امتیاز کارشناسی ارشد به صورت پیوسته در تمام رشته‌ها برخوردارند که با یک آزمون داخلی از مقطع کارشناسی به ارشد وارد می‌شوند. در مقابل در پردیس خواهران، رشته‌های کارشناسی ارشد به شکل غیرپیوسته و از طریق آزمون سراسری کارشناسی ارشد به جذب دانشجو می‌پردازند. در این دانشگاه برخلاف عرف دیگر برخی دانشگاه‌ها جهت سکونت دانشجویان در اقامتگاه‌ها از دانشجویان هزینه‌ای دریافت نمی‌شود و استفاده از آن رایگان است. همچنین در این دانشگاه به دلیل حجم زیاد دروس به همهٔ دانشجویان حتی دانشجویان بومی (تهرانی) اقامتگاه تعلق می‌گیرد تا از اتلاف وقت آنان جهت رفت‌وآمدهای غیرضروری جلوگیری شده و علاوه بر آن شرایط انجام مباحثه و جلسات حل تمرین فراهم آید. |
|||||||||||||||||||||||||||
حواشیدر حال حاضر جهت پذیرش در مقطع دکتری در این دانشگاه لازم است که متقاضیان حداقل ۲۰ امتیاز پژوهشی کسب کنند تا بتوانند وارد رقابت با سایر متقاضیان شوند که کسب این مقدار امتیاز برای دانشجویان و دانش آموختگان مقطع کارشناسی ارشد، کمی دشوار است.[۲۳] |
|||||||||||||||||||||||||||
کانون‌های دانشجویی فعالاین دانشگاه دارای ۹ انجمن علمی‌دانشجویی فعال می‌باشد که شورای مدیریت آن‌ها از طریق انتخابات برگزیده می‌شوند:[۲۴]
این دانشگاه دارای تعدادی کانون فعال به شرح ذیل می‌باشد؛
دفتر اعزام مبلغ بیشتر به فعالیت‌های فکری و برگزاری اردوهای جهادی با محوریت تبلیغ سبک زندگی اسلامی و معارف دینی می‌پردازد. به عنوان یکی از ویژگی‌های برجسته کلیهٔ کانون‌ها، تشکل‌ها و انجمن‌های علمی این دانشگاه می‌توان به برگزاری دوره‌هایی بسیار ویژه در ایام تابستان اشاره کرد که از جملهٔ این دوره‌ها می‌توان به دوره والعصر،[۲۵] مدرسه تابستانه دعوت،[۲۶] دوره اقتصاددان بصیر، دوره‌های تابستانه زبان‌های خارجی[۲۷][۲۸][۲۹] (شامل انگلیسی، عربی و فرانسه)، دوره‌های حسابداری، مدیریت، منابع انسانی، بازاریابی، کسب‌کار، بانکداری اسلامی و… اشاره کرد که برخی از آن‌ها باتوجه به محتوای آموزشی و استادان مدعو در نوع خود بی‌نظیر هستند. در طول سال تحصیلی نیز با میانگین هفتگی بیش از ۱۲ برنامهٔ فعال (در مجموع بیش از ۲۰ ساعت در هفته) در کنار کلاس‌های مستمر آموزشی فوق‌برنامه (نظیر کلاس‌ها و کارگاه‌های حقوقی طرح جامع آموزشی میزان، طرح جامع آموزشی-پژوهشی ققنوس، کلاس‌های زبان‌های خارجی و…)، رقابت‌های علمی (المپیاد علمی آقای دیپلمات، دادگاه مجازی[۳۰] و…) و کارگاه‌های تخصصی مهارت‌افزایی (در مجموع بیش از ۴۰۰ ساعت آموزشی از پیش برنامه‌ریزی شده در هفته؛ انجمن علمی‌دانشجویی زبان‌های خارجی برگزارکننده تقریباً یک‌سوم این برنامه‌هاست)، کانون‌های دانشجویی این دانشگاه از بالاترین میزان سرانه ارائه خدمات آموزشی در بین کانون‌های دانشجویی دانشگاه‌های ایران برخوردار هستند. کانون هلال احمر نیز در سال تحصیلی ۱۳۹۷–۱۳۹۶ آغاز به فعالیت کرده و به‌همراه اداره مشاوره و هدایت تحصیلی معاونت دانشجویی که دارای افتخارات متعدد در سطح ملی است با برگزاری دوره‌های کمک‌های اولیه، امداد و نجات و حضور در مناطق زلزله زده در جهت امدادرسانی به خوبی شناخته شده‌است و امید است در سال‌های آتی بتواند کارگروه‌های تخصصی خود را تشکیل دهد.[۳۱][۳۲] در کنار تمامی موارد فوق اداره امور فرهنگی در طی سالیان اخیر اقدام به ساماندهی و فعال‌سازی هرچه بهتر مجامع استانی دانشجویان کرده‌است.[۳۳][۳۴][۳۵] از دیگر فعالیت‌های اداره امور فرهنگی در راستای تقویت مجامع استانی دانشجویان و همکاری با فرهیختگان فرهنگی-هنری[۳۶] نیز می‌توان به برگزاری نخستین جشنواره ارمغان ایران زمین[۳۷] در اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۷درکنار برگزاری دو دوره متوالی جشنواره درون دانشگاهی حرکت «ویژه تشکل‌های علمی‌دانشجویی» اشاره کرد.[۳۸] |
|||||||||||||||||||||||||||
صفحات مرتبط |
|||||||||||||||||||||||||||
پانویس
|
|||||||||||||||||||||||||||
منابع |
|||||||||||||||||||||||||||
