| تاریخ ارسال: 1399/9/12 |
به همت معاونت پژوهشی دانشکده الهیات، معارف اسلامی و ارشاد و انجمن علمی الهیات وبینار اقتصاد اسلامی با سخنرانی دکتر مصباحی مقدم در روز دوشنبه ۱۳۹۹/۸/۲۶ ساعت ۱۱ در اسکای روم دانشکده برگزار شد.
در ابتدای جلسه حجه الاسلام والمسلمین دکتر مصباحی مقدم به بیان تفاوت اصلی که در مبانی میان مکتب اقتصاد اسلامی و مکاتب اقتصادی غربی وجود دارد پرداختند و به این موضوع اشاره کردند که مبانی تفکر اسلامی با مبانی تفکر غربی دارای تفاوت اساسی می‌باشد. تفکر اسلامی بر مبنای خدامحوری و تفکر غربی بر مبنای انسان محوری تنظیم شده است؛ پس نتیجه ای که از تفکر غربی حاصل می شود این است که انسان یک موجود به خود واگذار شده می باشد و باید تمام تلاش خود را برای لذت بیشتر به کار ببرد وجایگاه خدا در این مکتب به این صورت هست که خداوند جهان را خلق کرده و آن را رها کرده است.
اما در نگاه اسلام، انسان موجودی به خود وانهاده شده نیست بلکه خداوند که او را خلق کرده است او را نیز هدایت می کند که این هدایت به دو صورت تکوینی و تشریعی می‌باشد و بشر باید به دستوراتی که به واسطه انبیا برای او آمده است و هدایت تشریعی ای که برای او می باشد عمل نماید.
در ادامه ایشان به بیان ۳ اصل مهم در اقتصاد اسلامی که وجه ممیز میان این مکتب با سایر مکاتب هست پرداختند :
۱- مالکیت های چندگانه
۲- اصل آزادی اقتصادی
آزادی اقتصادی در دنیای غرب مطلق می باشد البته در مکتب سوسیالیست اصالت آزادی نفی می شود.
اما در مکتب اسلام آزادی اقتصادی مورد قبول هست و ازطریق شرع و حاکمیت اسلامی محدود می شود یعنی آموزه های شرعی یک سری از روش های درآمد زایی مثل قمار و... را به دلیل مفاسدی که دارد نفی می کند و همچنین شرع با آموزه های خود انسانی را تربیت می کند که این انسان باید هم منافع دنیوی وهم منافع اخروی خود را تامین نماید. پس این انسان به پرداخت صدقه و انفاق کردن مبادرت می کند.
۳- عدالت: اصل دیگر اقتصاد اسلامی عدالت می باشد که در غرب جایگاهی ندارد اما در اسلام به عنوان یک اصل مبنایی در نظر گرفته می شود از نتایج اینکه در اسلام عدالت به عنوان یک اصل در نظر گرفته می شود این است که هم یک حرکتی باید به وجود بیاید برای رفع فقر و هم حرکتی برای مانع شدن از ایجاد یک ثروت و رفاهی که باعث طغیان انسان می شود .
در ادامه ایشان با بیان جمله‌ای از شهید صدر که «اسلام قائل به تفاوت درجات است نه تفاوت طبقات» به این نکته اشاره کردند که در مکتب اقتصاد اسلامی هر کس با توجه به ویژگی ها و توانایی هایش می تواند از لحاظ اقتصادی متفاوت با دیگری باشد کما اینکه در تعالیم دینی داریم که خداوند برخی را از لحاظ رزق و روزی بر دیگری برتر داده است و اسلام قائل به تساوی به معانی مارکسیستی نیست .
حجت الاسلام مصباحی مقدم در بخش پایانی سخنان خود، اشاره به نحوه شکل گیری و تعریف علم اقتصاد کردند ایشان اشاره داشتند که اقتصاد علم توصیف رفتار های تولیدی، توزیعی و مصرفی افراد است. اما غربی ها در مسیر این تعریف دچار یک اشتباه شدند و آن این بود که فکر می کرند تمام مردم جهان مانند خودشان رفتار اقتصادی انجام می دهند در صورتیکه در جامعه‌ای که در آن حداکثر معیارها و تعالیم اقتصادی اسلامی رعایت می شود رفتار اقتصادی مسلمانان یعنی رفتار تولیدی و رفتار توزیعی و رفتار مصرفی آنها با جوامع دیگرمتفاوت می باشد.
در پایان نیز ایشان الگوی دست یابی به مکتب اقتصادی اسلامی را در این دانستند که اگر ما بتوانیم رفتار اقتصادی یک جامعه ای که در آن آموزه های اقتصاد اسلامی در حد بالایی رعایت می شود را فهم کنیم، به آن مکتب اقتصاد اسلامی نزدیک شدیم و چنان که می بینیم کتاب هایی با موضوع اقتصاد اسلامی با استفاده از این روش ایجاد شده است.
در ابتدای جلسه حجه الاسلام والمسلمین دکتر مصباحی مقدم به بیان تفاوت اصلی که در مبانی میان مکتب اقتصاد اسلامی و مکاتب اقتصادی غربی وجود دارد پرداختند و به این موضوع اشاره کردند که مبانی تفکر اسلامی با مبانی تفکر غربی دارای تفاوت اساسی می‌باشد. تفکر اسلامی بر مبنای خدامحوری و تفکر غربی بر مبنای انسان محوری تنظیم شده است؛ پس نتیجه ای که از تفکر غربی حاصل می شود این است که انسان یک موجود به خود واگذار شده می باشد و باید تمام تلاش خود را برای لذت بیشتر به کار ببرد وجایگاه خدا در این مکتب به این صورت هست که خداوند جهان را خلق کرده و آن را رها کرده است.
اما در نگاه اسلام، انسان موجودی به خود وانهاده شده نیست بلکه خداوند که او را خلق کرده است او را نیز هدایت می کند که این هدایت به دو صورت تکوینی و تشریعی می‌باشد و بشر باید به دستوراتی که به واسطه انبیا برای او آمده است و هدایت تشریعی ای که برای او می باشد عمل نماید.
در ادامه ایشان به بیان ۳ اصل مهم در اقتصاد اسلامی که وجه ممیز میان این مکتب با سایر مکاتب هست پرداختند :
۱- مالکیت های چندگانه
۲- اصل آزادی اقتصادی
آزادی اقتصادی در دنیای غرب مطلق می باشد البته در مکتب سوسیالیست اصالت آزادی نفی می شود.
اما در مکتب اسلام آزادی اقتصادی مورد قبول هست و ازطریق شرع و حاکمیت اسلامی محدود می شود یعنی آموزه های شرعی یک سری از روش های درآمد زایی مثل قمار و... را به دلیل مفاسدی که دارد نفی می کند و همچنین شرع با آموزه های خود انسانی را تربیت می کند که این انسان باید هم منافع دنیوی وهم منافع اخروی خود را تامین نماید. پس این انسان به پرداخت صدقه و انفاق کردن مبادرت می کند.
۳- عدالت: اصل دیگر اقتصاد اسلامی عدالت می باشد که در غرب جایگاهی ندارد اما در اسلام به عنوان یک اصل مبنایی در نظر گرفته می شود از نتایج اینکه در اسلام عدالت به عنوان یک اصل در نظر گرفته می شود این است که هم یک حرکتی باید به وجود بیاید برای رفع فقر و هم حرکتی برای مانع شدن از ایجاد یک ثروت و رفاهی که باعث طغیان انسان می شود .
در ادامه ایشان با بیان جمله‌ای از شهید صدر که «اسلام قائل به تفاوت درجات است نه تفاوت طبقات» به این نکته اشاره کردند که در مکتب اقتصاد اسلامی هر کس با توجه به ویژگی ها و توانایی هایش می تواند از لحاظ اقتصادی متفاوت با دیگری باشد کما اینکه در تعالیم دینی داریم که خداوند برخی را از لحاظ رزق و روزی بر دیگری برتر داده است و اسلام قائل به تساوی به معانی مارکسیستی نیست .
حجت الاسلام مصباحی مقدم در بخش پایانی سخنان خود، اشاره به نحوه شکل گیری و تعریف علم اقتصاد کردند ایشان اشاره داشتند که اقتصاد علم توصیف رفتار های تولیدی، توزیعی و مصرفی افراد است. اما غربی ها در مسیر این تعریف دچار یک اشتباه شدند و آن این بود که فکر می کرند تمام مردم جهان مانند خودشان رفتار اقتصادی انجام می دهند در صورتیکه در جامعه‌ای که در آن حداکثر معیارها و تعالیم اقتصادی اسلامی رعایت می شود رفتار اقتصادی مسلمانان یعنی رفتار تولیدی و رفتار توزیعی و رفتار مصرفی آنها با جوامع دیگرمتفاوت می باشد.
در پایان نیز ایشان الگوی دست یابی به مکتب اقتصادی اسلامی را در این دانستند که اگر ما بتوانیم رفتار اقتصادی یک جامعه ای که در آن آموزه های اقتصاد اسلامی در حد بالایی رعایت می شود را فهم کنیم، به آن مکتب اقتصاد اسلامی نزدیک شدیم و چنان که می بینیم کتاب هایی با موضوع اقتصاد اسلامی با استفاده از این روش ایجاد شده است.
مطالب مشابه
دفعات مشاهده: 244 بار |
دفعات چاپ: 94 بار |
دفعات ارسال به دیگران: 0 بار |
0 نظر