| تاریخ ارسال: 1400/6/31 |
خلاصه سلسله جلسات برنامه ریزی مسکن
کمیته مطالعات برنامه اول پیشرفت (برنامه هفتم توسعه)
اولین برنامه گام دوم انقلاب
این سلسله جلسات پیرامون ارائه الگویی برای برنامه ریزی در برنامه هفتم توسعه است که شش جلسه از آن با همکاری هسته اقتصاد مسکن، زمین و شهرسازی در رابطه با موضوعات مرتبط با هسته برگزار شد. خلاصه این شش جلسه برای علاقه مندان در ادامه ارائه شده است.
مسکن یک کالای اساسی، غیر منقول (یعنی اربیتراژ ان صفر است)، بدون جانشین و ناهمگن می باشد به همین جهت تقارن اطلاعات نیز وجود ندارد. مسکن در ایران حدودا ۳۵ درصد سهم سبد هزینه خانوار را به خود اختصاص می دهد و نقش زیادی در تورم کل دارد.
در ۱۰ سال آینده حداقل ۲میلیون واحد مسکونی نیاز است و در واقع سالانه حدود ۲میلیون واحد مسکونی باید احداث شود که نتیجه آن اشتغال و رشد اقتصادی در پهنه عمومی کشور می باشد. از سال ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۹ حدود ۲۴ میلیون دختر و پسر مجرد وجود دارد که نیاز به ۱۲ میلیون واحد می باشند، واحد های فرسوده نیز حدود ۸ میلیون واحد است و درواقع ۲۰ میلیون واحد جدید لازم است. عدم وجود برنامه و عزم در این خصوص باعث شده است که تا الآن اقدامی صورت نگیرد. مثلا عدم وجود سامانه نظارتی و کنترلی برای نظارت بر خانه های خالی و نداشتن سامانه برخط نفوس مسکن باعث پدید آمدن و ورود سوداگرانه در این حوزه شده است. مسکن از جمله پیشران های درونزای اقتصاد پس از کشاورزی میباشد که بالاترین ضرایب پیشین و پسین را دارد و درواقع مرتفع نمودن مسکن مرتفع نمودن نیاز به اشتغال نیز می باشد.
با برنامه و عزم امکان ساخت واحد مسکونی بدون بودجه عمومی دولت وجود دارد. در طرح ساخت مسکن پیشنهاد شده به دولت بدین صورت است که در فرآیند ساخت مسکن واسطه ها مالک نبوده بلکه مدیر و پیمانکار برای متقاضی نهایی هستند و این موجب می شود ارزش افزوده برای مردم باشد همچنین در این برنامه هزینه زمین صفر در نظر گرفته می شود که با این دو گام تنها هزینه ساخت مسکن می ماند. پرداخت هزینه ساخت مسکن نیز به این صورت که یک هزینه زیربنایی و هزینه روبنایی برای احداث وجود دارد که هزینه زیربنایی توسط افراد پرداخت شود مانند هزینه آسفالت و جوی و جدول و... هزینه روبنایی مانند مسجد و کلانتری و...توسط سرمایه گذار که به ازای آن اختیار استفاده از اراضی تجاری به آن ها داده شود.
اما در خصوص هزینه ساختمان با یک برنامه و نظارت بر بانک ها، بانک ها را موظف به پرداخت تسهیلات بخش مسکن می نمایند. در طی سال های گذشته موظفی بانک ها در اختصاص تسهیلات لازم در حوزه مسکن عملی نشده است. در واقع رشد پایه پولی وجود داشته اما هیچ رویکرد فعالانه ای نسبت به ان نبوده است. یعنی ما به ازایی در این بخش نداشته است. پرداخت تسهیلات بانکی بیشتر در مورد پرداخت های تجاری و کوتاه مدت بوده و در خصوص مسکن درصد کمی بوده است.
طبق طرح پیشنهادی آقای دکتر جهانبخش می توان برای تمام مردم ایران مسکن های ۵۰۰ متری با ۱۰۰ متر ساختمان تهیه کرد. این طرح در حالی میتواند محقق شود که کل حجم ساخت و ساز کشور از ۱ درصد از کل مساحت ایران به ۲ درصد برسد. یعنی با اشغال ۲ درصد از فضای کل کشور میتوان این طرح را محقق کرد. طبق این پیشنهاد مسجد مرکز شهر بوده و بسیاری از خدمات شهری توسط خود مردم تامین مالی و انجام می شود. مردم محور بودن شهر از مهم ترین ویژگی های این طرح است.
مشکل شهرسازی در ایران از توزیع نابرابر منابع بین مناطق کشور نشات می گیرد. یعنی نابرابری منطقه ای علت العلل مشکلات مختلف شهر سازی در ایران است. وقتی سهم بری مناطق مختلف کشور از تولید ناخالص ملی سه تا چهار برابر اختلاف داشته باشد منجر می شود یک منطقه بسیار پیشرفت کند و منطقه دیگر عقب بماند. این نابرابری خود را در امکانات شهری و اشتغال نشان می دهد. بیکاری و فقر شهری در شهر های فقیر منجر می شود که مردم از شهر های فقیر به شهر های بزرگ مثل تهران، اصفهان و مشهد مهاجرت کنند. تولیدات کشور و ثروت در این شهر ها متمرکز شده است. با مهاجرت پذیر شدن شهر های بزرگ ناهمگونی جمعیتی رخ می دهد. فرهنگ های مختلفی که در یک شهر گرد هم می آیند به دلیل عدم احساس تعلق به این شهر ها در فرایند شهرسازی مشارکتی ندارند. این عدم مشارکت خود را در مشکلات احیای بافت فرسوده نشان می دهد. مهاجرین هیچ احساس مشارکتی برای رفع مشکلات بافت فرسوده ندارند چراکه اساسا آن منطقه را تنها محل گذر موقتی میدانند. از این جهت برای رفع مشکلات شهری به خصوص در مورد بافت فرسوده باید به ریشه آن پرداخت و نابرابری منطقه ای را رفع کرد. بسیاری از مهاجرین به تهران در مناطق پایین تر تهران سکونت دارند که اتفاقا بافت فرسوده بیشتری در آن وجود دارد.
برای شنیدن صوت کامل و پوستر جلسات به صفحه نشست ها در بخش رویداد ها مراجعه بفرمایید
کلیدواژه ها: هادی عباسی | اقتصاد شهری | اقتصاد زمین | اقتصاد مسکن | مسکن برنامه هفتم توسعه | عباس جهانبخش | سیاست گذاری مسکن |
دفعات مشاهده: 148 بار |
دفعات چاپ: 43 بار |
دفعات ارسال به دیگران: 0 بار |
0 نظر