بیانیه گروه فرهنگ و دولت

 | تاریخ ارسال: 1399/12/23 | 
«باسمه‌تعالی»
بیانیه گروه «فرهنگ و دولت»
مقدمه
بیانیه یک گروه آموزشی درصدد تعیین چارچوب‌های هویتی آن گروه در دانشکده است. در یک بیانیه تلاش می‌شود پاسخ‌های شفاف و صریحی به این سؤال که «ما چه کسانی هستیم؟ و تمایزمان با دیگران چیست؟» داده شود. هویت یک گروه بیش از آنکه ناظر به ویژگی‌ها و مختصات عام و کلی و نوعاً ایجابی آن باشد، شامل مؤلفه‌های تمایز بخش آن با گروه‌های همتراز دیگر باشد. این بیانیه با الهام از ۱-راهبردهای کلان ابلاغی مقام معظم رهبری ۲-سند چشم انداز دانشگاه و  ۳-سند اهداف کلان دانشگاه تدوین و تصویب شده است.
۱-فرامفهوم میان‌رشته‌ای: معارف اسلامی، فرهنگ و ارتباطات
تمامی گروه‌های دانشکده از جمله گروه فرهنگ و دولت ذیل دانشکده معارف اسلامی و فرهنگ و ارتباطات تعریف می‌شوند. این بدان معناست که ترکیب سه گانه «معارف اسلامی»، «فرهنگ» و «ارتباطات» به عنوان یک فرامفهوم ترکیبی نوآورانه، بسان نخ تسبیحی با تعریف هویت مشترک برای گروه‌های دانشکده، آنها را به یکدیگر پیوند می‌دهد. در واقع، روح مشترک حاکم بر دانشکده، فرامفهوم مذکور است.
۲-مفهوم‌ محوری گروه: دولت اسلامی
مبتنی بر نگاه رهبر معظم انقلاب در تعریف مراحل تحقق تمدن نوین اسلامی، سومین مرحله، تحقق دولت اسلامی است. بر همین اساس،  این گروه، مفهوم «دولت اسلامی» را  در کانون توجه و فعالیت خویش قرار می‌دهد. این مفهوم، نمونه عینی تبلور یافته اسلام ناب محمدی «ص» در قامت حاکمیت ملی در زیست بوم ایران اسلامی است که در عرصه‌های مختلف سیاسی، اقتصاد، حقوقی، مدیریتی، فرهنگی، ارتباطی و ... نظامات خویش را شکل داده است. طبیعی است که با توجه به فرا مفهوم توضیح داده شده، این گروه تنها روی جنبه‌های فرهنگی و ارتباطی دولت اسلامی تمرکز خواهد داشت. پرواضح است که منظور گروه از دولت، معنای عام آنست که کلیت حاکمیت و نه صرفاً قوه مجریه را در بر می‌گیرد.
۳-مفاهیم اساسی و مهم
در کنار مفهوم دولت اسلامی، مفاهیم دیگری نیز مورد توجه گروه است:
پیشرفت و تعالی : اگرچه مکاتب توسعه، مدعی گذار جوامع کم برخوردار به سمت یک وضعیت مطلوب بوده و مبتنی بر بنیان‏های نظری خویش، الگوهای متفاوتی را در جوامع مختلف انسانی پیشنهاد کرده‏اند، اما این الگوها همواره با نقدهای مستمری از حیث خاستگاه و علت ایجادی، ماهیت، کارکرد وپیامدهای مختلف فرهنگی، اجتماعی و... مواجه بودهاند. انقلاب اسلامی ایران، بنا به ذات متعالی و متفاوت خود با سایر انقلابهای اجتماعی و مدرن جهان معاصر، الگوی پیشرفت اسلامی-ایرانی را با رهیافتی تعالیگرا به منظور حرکت به سوی حیات طیبه اجتماعی و تمدن نوین اسلامی طرح نموده است. در این الگو، جامعه ایرانی و نظام حکمرانی آن، در عین پاسداشت ارزشها و سنتهای صحیح فرهنگی اسلامی ایرانی، در گذشته تاریخی و تمدنی خود محبوس نمیشود و امکان تغییر و تحول را برای ساخت چشم انداز مطلوب خویش فراهم می‌کند. در این نگاه، در حالی که به ساحت علم و فناورهای موجود بشری برای تامین نیازهای روزمره حیات بشری اهمیت داده می‌شود، حیات معنوی جوامع انسانی را اصل میشمارد.  
حکمرانی:  حکمرانی به اعمال اقتدار و قدرت دولت در جهت تحقق اهداف اطلاق می‌شود که همراه با تحولات عینی و نظری در دولت و رابطه آن با جامعه بوده است. تلاش در راستای کارامدی و بهینه سازی مواجهه دولت و جامعه، سپهر جدیدی از اداره امور عمومی را بسط داده که زیست خط مشی را ، در روابط چند جانبه نهادی و مشارکت تام و مسئولانه مردم، بخش خصوصی و رسانه ها  ممکن کرده است. حکمرانی در مقایسه با حاکمیت یکسویه، تعادل بخش، ارزش‌آفرین، غایت گرا و مولد بوده و امور، خدمات و صنایع فرهنگی را تنظیم و پیشرفت و تعالی را دنبال می‌کند.
 
۴-مسئله گروه
            با توجه به فرامفهوم، مفهوم محوری و مفاهیم  مهم و اساسی، مسئله گروه به شرح ذیل می‌باشد:
در مسیر نیل به تمدن نوین اسلامی، تحقق دولت اسلامی با هدف رساندن ایران به تراز یک کشور الگو و پیشرفته لازم و ضروری است. بر همین اساس، حکمرانی دولت جمهوری اسلامی ایران، با مسائلی عمومی مواجه است که کشف و یا حل این مسائل از خاستگاه فرهنگ و ارتباطات، توجه و دغدغه اصلی گروه فرهنگ و دولت است.
 
۵-هدف گروه
اهداف گروه عبارت است از: 
  1. تولید و ترویج علم در حوزه میان‌رشته‌ای «دین، فرهنگ، ارتباطات و دولت»
  2. تعلیم و تربیت هدفمند دانش‌آموختگان متعهد، متخصص و مسئله‌مند در حوزه نظری و عملی میان‌رشته‌ای «دین، فرهنگ، ارتباطات و دولت»
  3. نقش آفرینی به عنوان یک گروه علمی الهام بخش، مؤثر و مورد رجوع حاکمیت در عرصه عینی «دین، فرهنگ، ارتباطات و دولت» در ایران، منطقه و جهان
 
۶-رهیافت‌ها و اصول گروه
این گروه در مسئله‌شناسی و راه‌حل‌یابی‌های خویش برای حکمرانی جمهوری اسلامی ایران به رهیافت‌ها و اصول ذیل پایبند است:
  •  توجه متعادل به دوگان‌های راهبردی:
    • واقع‌گرایی / آرمان‌گرایی
توجه متوازن و همسان به واقعیت‌های جامعه از یک طرف و آرمان‌های نظام‌ دینی و ارزشی از طرف دیگر‌ مورد تأکید گروه است. این توازن و همسانی بر تمامی فعالیت‌های علمی و اجرایی گروه حاکم است. گروه تلاش می‌کند که از سویه‌های افراطی واقع‌گرایی و یا آرمان‌گرایی صرف برحذر باشد. واقع‌گرایی افراطی می‌تواند منجر به برزگ‌نمایی مشکلات و مسائل و در عین حال عدم ارائه راه‌حل شود و در مقابل آرمان‌گرایی افراطی نیز می‌تواند منتج به هدف‌نگاری‌ها و آرزومندی‌های تحقق‌ نیافته شود. هنر این گروه تحقق آرمان‌ها از طریق توجه به ظرفیت‌ها و محدودیت‌های واقعیت‌ها است.    
  • ایجابی/انتقادی
بر اساس دوگان پیشین، جمع میان ماهیت ایجابی و انتقادی گروه مهم و اساسی است. این گروه در عین حال که نسبت به وضعیت موجود فرهنگی و ارتباطی کشور انتقاد دارد و تلاش می‌کند که فهم انتقادی واقعی از وضعیت موجود پیدا کند اما توقف در این ایستگاه دانشی را کافی ندانسته و این رسالت و مأموریت را برای خویش قائل است که به شکلی ایجابی،‌ راه‌حل‌ها  و پیشنهادهای بهبودبخش جهت تحقق آرمان‌ها را در دستور کار خود قرار دهد.
  • کثرت‌گرایی / وحدت‌گرایی
وحدت و کثرت در زمره دوگانهای بنیادینی است که اتخاذ موضع نظری در قبال آنها؛ آثار خود را در شاخه های دانشی مختلف امتداد خواهد داد. نوع سیاست میان فرهنگی در ارتباطات میان فرهنگی، مرکزگرایی یا ناحیه گرایی فرهنگی در الگوی توسعه، نوع سیاستگذاری فرهنگی در جوامع چندفرهنگی؛ الگوی مواجهه با پدیده جهانی شدن و...، همگی متأثر از اتخاذ رویکرد نظری مختار در قبال این دوگان بنیادین است. بنابراین، توجه به این مقوله و تلاش برای اتخاذ رویکرد نظری مختار در این باب؛ مورد توجه گروه دولت و فرهنگ خواهد بود.
  • ذهنیت/ عینیت‌
این دوگان الهام گرفته از ادبیات فرهنگ‌شناسی است که فرهنگ را امری ذهنی و باطنی بدانیم یا عینی و ظاهری. این گروه در مسئله‌شناسی و راه‌حل‌یابی‌های خویش، جمع میان ذهنیت و عینیت را نصب العین خویش قرار می‌دهد. به بیان دیگر چه در ترسیم وضعیت موجود،  هم پدیده‌های ذهنی (بینش‌ها و گرایش‌ها) و هم پدیده‌های عینی (کنش‌ها)، مورد مطالعه گروه است و  چه در ترسیم وضعیت مطلوب و رسیدن به آن.
  • کارگزار اجرایی / نظریه‌پرداز علمی
همانطور که از بخش «هدف گروه» عیان است. دو سطح خروجی دانشجوی مدنظر گروه می‌باشد. تعلم و تربیت متوازن و همسان دانشجویان در هر دو سطح مورد تأکید گروه است. ما هم به کارگزار اجرایی در جهت پیشبرد امور اجرایی و عملیاتی کشور نیاز داریم و هم به نظریه‌پرداز علمی در جهت تولید علم بومی و اسلامی. به نظر می‌رسد که تفکیک دو سطح کارشناسی ارشد و دکتری از این جهت معنادار است. به بیان دیگر، خروجی اصلی مقطع ارشد، دانش آموخته توانمند در حوزه عملیاتی حکمرانی فرهنگی و ارتباطی کشور است و  خروجی اصلی دکتری، دانش آموخته توانمند در حوزه نظری حکمرانی فرهنگی و ارتباطی.
  • اولویت‌دهی به مسائل ملی در مقایسه با مسائل بین الملل
در نهایت می‌توان گفت که مسائل و مشکلات داخلی و ملی در قیاس با مسائل خارجی و بین‌المللی در اولویت بررسی و مطالعه گروه است. این رهیافت در عین حال که به معنای نفی کلی و مطلق حوزه بین الملل از شمول مطالعاتی گروه نیست،‌ به معنای توجه بیشتر و متمرکز‌تر گروه به مسائل ملی است.
۷-حوزه‌های مطالعاتی
حوزه‌های مطالعاتی و موضوعات ذیل به عنوان نمونه مد نظر گروه است:

دفعات مشاهده: 907 بار | دفعات چاپ: 209 بار | دفعات ارسال به دیگران: 0 بار | 0 نظر